Jaskra może dotknąć każdego, istnieje nawet odmiana jaskry, która ujawnia się zaraz po urodzeniu. Najczęściej jednak atakuje osoby po 40. roku życia. Niekiedy ujawnia się gwałtownym bardzo silnym bólem oka oraz głowy.
Taki atak jest bardzo przykry dla chorego, jednocześnie ma swoją dobrą stronę, gdyż umożliwia szybkie rozpoznanie choroby oraz podjęcie leczenia. Czasem objawami zmian zachodzących w oku mogą być poranne migreny, obijanie się o różne przedmioty, widzenie tęczowych pól, mdłości, zawroty głowy.Tak wyraźne objawiające się formy jaskry należą do rzadkości.
Jaskra najczęściej nie daje żadnych objawów, przebiega podstępnie, bez bólu, a nieodwracalna utrata wzroku przebiega początkowo w sposób niezauważalny przez chorego. Jaskra najczęściej dotyczy obu oczu, co niestety skutkuje całkowitą utratą wzroku.
Jaskra to grupa chorób, których istotą jest postępujący zanik nerwu wzrokowego, co w konsekwencji prowadzi do utraty wzroku. Mimo że poszczególne typy choroby różnią się od siebie chociażby przyczynami występowania, to jednak zanik nerwu wzrokowego jest charakterystyczny dla wszystkich tego rodzaju jednostek chorobowych. Uważa się, że istnieją dwie teorie zaniku nerwu wzrokowego.
Mechaniczna :
Wiąże się z ciśnieniem śródgałkowym. Napięcie gałki ocznej utrzymuje tzw. Ciecz wodnista, która wytwarzana jest stale w oku. Ciecz opuszcza gałkę oczną w miejscu zwanym kątem przesączania. Jeśli na drodze odpływu znajdzie się jakaś przeszkoda, ciecz wodnista gromadzi się w oku I wzrasta wówczas ciśnienie śródgałkowe, doprowadzając do mechanicznego ucisku na włókna nerwowe, a w konsekwencji do zaniku nerwu wzrokowego I utraty wzroku.
Dawniej sądzono, że wysokie ciśnienie śródgałkowe jest głównym winowajcą wywołującym jaskrę. Obecnie wiadomo, że choroba może rozwijać się również przy normalnym ciśnieniu śródgałkowym. Normalne ciśnienie śródgałkowe waha się w granicach 10 do 21 mmHg ( mogą jednak występować wahania dobowe, ale nie powinny osiągać większej wartości niż 5 mmHg ).
Naczyniowa :
Nerw wzrokowy odżywiony jest poprzez specjalną sieć naczyń krwionośnych.
Jeżeli naczynia te są w stałym skurczu bądź są zwężone np. Z powodu zmian miażdżycowych toczących się w ich ścianach, a ciśnienie tętnicze jest niskie, dochodzi do zaburzeń mikro-krążenia I niedokrwienia nerwu wzrokowego. Wynikiem tego jest zanik włókien nerwowych, a w konsekwencji ślepota, pomimo niskiego ciśnienia śródgałkowego.
Czy zatem można rozpoznać szybko chorobę albo jej zapobiec ?
skończyłeś już 35 lat…
na jaskrę chorował bądź choruje ktoś z rodziny…
masz wadę wzroku ( np. Jesteś krótkowidzem )…
masz podwyższony poziom cukru we krwi…
cierpisz na jakąkolwiek chorobę naczyniową…
miewasz częste bóle głowy
cierpisz na zaburzenia gospodarki tłuszczowej..
masz problemy z ciśnieniem krwi ( niskie ciśnienie ogólne lub zbyt intensywnie leczone nadciśnienie .
Im więcej twierdzących odpowiedzi tym większe prawdopodobieństwo zachorowania na jaskrę. Wiek chorego również ma swoje znaczenie, gdyż u osób starszych wpływ na na rozwój jaskry mają często inne współistniejące choroby, które utrudniają leczenie. Jaskra szczególnie często rozwija się u osób mających niskie ciśnienie ogólne, co w połączeniu z podwyższonym ciśnieniem w oku szybciej wywołuje destrukcje nerwu wzrokowego. Również u krótkowidzów istnieje większe prawdopodobieństwo wystąpienia jaskry.
Niestety, jaskry nie można wykluczyć na podstawie jednego badania specjalistycznego. Pierwszym badaniem przy podejrzeniu choroby jest badanie dna oka. Jest to popularne badanie okulistyczne, krótkie niebolesne, na podstawie którego można już określić pewne zmiany cech jaskrowych tarczy nerwu wzrokowego.
W badaniu okulistycznym należy również zbadać pole widzenia, co pozwoli wykazać nawet niewielkie uszkodzenie nerwu wzrokowego. Do ważnych badań należy ocena kąta przesączenia umiejscowionego między rogówką a tęczówką.
Wczesna diagnoza jaskry to po prostu ocalenie wzroku pacjenta. Jeśli zatem jesteśmy w grupie ryzyka, to powinniśmy przeprowadzić badania kontrolne 2 razy w roku, pozostałe osoby co 2- 3 lata.
Podstawowym problemem w leczeniu jaskry jest zbyt długie utajenie objawów jaskry.
Ujawnia się ona najczęściej w sposób gwałtowny, dopiero w postaci nieodwracalnej utraty widzenia. Najpierw uszkodzeniu ulega widzenie obwodowe, ograniczenie pola widzenia, potem widzenie centralne. Leczenie jaskry zależy od jej rodzaju, a celem leczenia jest powstrzymanie procesu niszczenia nerwu wzrokowego. Jeśli w porę trafimy do lekarza okulisty, który zauważy pogorszenie wzroku oraz uszkodzenie delikatnych struktur oka, wówczas zastosuje on właściwe leczenie.
Należy jednak pamiętać, że uszkodzenie nerwu wzrokowego jest nieodwracalne.
W przypadkach jaskry z zamkniętym kątem przesączenia, tzw. ostrego ataku jaskry,leczenie rozpoczyna się na ogół od leków zwężających źrenicę. Czasem, jeśli mimo leczenia farmakologicznego ciśnienie wewnątrz gałkowe nie obniża się, konieczne jest szybkie postępowanie , wówczas lekarz może zlecić leczenie laserem lub zabieg chirurgiczny. Zabiegi chirurgiczne w jaskrze polegają najczęściej na stworzeniu sztucznej drogi odpływu płynu z wnętrza gałki ocznej poprzez wycięcie elementów tkanek w kącie przesączenia. Należy jednak pamiętać, że zarówno zabiegi laserowe oraz chirurgiczne, które wykonane są zbyt późno, mogą nie zapobiec utracie wzroku. Dlatego tak istotna jest szybka decyzja o przeprowadzeniu zabiegu.
Bardzo ważna dla ocalenia wzroku jest współpraca z lekarzem, który obserwując rozwój choroby może przewidzieć jej kolejne ewentualne etapy I odpowiednio wcześnie zareagować. Powszechność zachorowań na jaskrę I spowodowane z nią inwalidztwo stawia tę chorobę w czołówce tzw. chorób społecznych. Dlatego bardzo ważne jest uświadomienie sobie rosnącego zagrożenia i poznanie sposobów przeciwdziałania utracie wzroku. Skuteczna pomoc możliwa jest tylko w początkowym okresie choroby, a zatem szczególnego znaczenia nabiera tu szybkie rozpoznanie.
A ty, drogi czytelniku, kiedy ostatnio odwiedziłeś lekarza okulistę ?
tel. 32 353 20 27
kom. 503 – 144 – 481