że żywność, którą mamy do dyspozycji obecnie , jest z roku na rok gorsza. Niestety niewiele możemy zrobić , aby ją poprawić. Można zaopatrywać się w sklepach z tzw. zdrową żywnością . Nie daje to jednak gwarancji , że to co jemy zawiera w sobie odpowiednie ilości nie tylko białka, węglowodanów , tłuszczu ale i mikroelementów, witamin i innych niezbędnych składników. Trzeba pamiętać, że organizm ludzki to bardzo skomplikowany zespół układów wzajemnie ze sobą powiązanych, który na dodatek nieustannie podlega różnym przemianom. Wraz z upływającymi latami zmieniają się nasze potrzeby żywieniowe, związane z zmieniającym się trybem życia i przemianą materii . Większość osób w starszym wieku obniża ilość białka zjadanego, powodując tym samym dodatkowe obniżenie poziomu przemiany materii, spadek odporności organizmu oraz zaburzenia różnych reakcji chemicznych, doprowadzając do powstawania chorób.
Podobnie jest w sytuacji pana Stanisława. Zjadanie 0,5 -0,6 g białka na kg wagi ciała jest niską ilością białka, która po kilku latach doprowadziła do powstawania zmian m. in. miażdżycowych.
Nadmierne obniżanie ilości zjadanego białka jest głównym problemem ludzi starszych. Dostarczanie dużych ilości tłuszczu bez odpowiedniej ilości białka nie daje żadnych efektów leczniczych, dlatego, że te tłuszcze nie mogą być poddane odpowiedniej przeróbce enzymatycznej. Dają natomiast poczucie sytości . Zapewniam , że dostarczanie 0,8 -1,0 g białka na kilogram wagi należnej , w każdym wieku nie zaszkodzi. Znam wiele osób w wieku 60-85 lat , które prowadzą zdrowy, aktywny tryb życia zjadając nawet do 80g białka /dobę.
Kolejnym problemem jest zjadanie odpowiednich , jakości węglowodanów, które są głównym źródłem różnych makro- i mikroelementów. Tutaj też czyha niebezpieczeństwo. Otóż zjadając w przewadze, tylko jeden rodzaj warzyw narażamy się na niedobór pewnych mikroelementów a nadmiar innych. Np. duże ilości kapusty powodują niedobory jodu , a w konsekwencji tzw. subkliniczną niedoczynność tarczycy: duże ilości buraków – niedobory magnezu; duże ilości marchwi – nadmiar prowitaminy a. Dlatego też rodzaj zjadanych jarzyn powinien być bardzo urozmaicony, nie możemy popadać w rutyn.
Starzenie się organizmu jest zjawiskiem nieodwracalnym.
Przez wiele wieków o sposobie żywienia o sposobie żywienia decydowało pierwotne środowisko człowieka. Świadoma rezygnacja z niektórych produktów może być u osób w podeszłym wieku następstwem przykrych doświadczeń. U osób w starszym wieku stwierdza się redukcję liczby i wielkości włókien mięśniowych powodującą spadek siły masy mięśniowych. W okresie starzenia zmienia się praca narządów wewnętrznych a tym samym jest zmniejszenie się przemiana materii w porównaniu się z osobami w średnim wieku. Przewodzenie bodźców nerwowych zmniejsza się około 10- 15 %. Często ograniczona jest czynność nerek, których masa zmniejsza się około 25- 30 %. Spada reninowa aktywność osocza około 30- 50 %. Następuje także obniżenie zdolności konwersacji witaminy D 3 do jej postaci aktywnych metabolicznie. Zmienia się także skład ciała, wzrasta zawartość tłuszczu ustrojowego z około 20 % do 36 % i zmniejsza się zawartość masy mięśniowej. Zawartość składników mineralnych organizmu zmniejsza się z 6 % do 4 %, co powoduje demineralizację układu kostnego. Wszystkie te procesy prowadzą do modyfikacji dobowego zapotrzebowania na energię i składniki odżywcze. Następuje również zmniejszone wydzielanie śliny i zawartości w niej enzymów trawiennych, dochodzi do zmian zanikowych błon śluzowych jamy ustnej przełyku, żołądka i jelit. Zmiany zanikowe w błonie śluzowej żołądka prowadzą do zmniejszenia wydzielania soku żołądkowego, zwłaszcza kwasu solnego. Postępująca z wiekiem utrata około 20 % masy wątroby, przyczynia się do obniżenia syntezy białek. Aktywność enzymów trzustkowych jest wyraźnie obniżona, co znacznie pogarsza tolerancję posiłków. Niekorzystne zmiany zachodzą również w układzie kostno- szkieletowym, gdzie następują zaburzenia w gospodarce wapniowo- fosforowej prowadzące do zrzeszotnienia kości zwanego osteoporozą. Zmiany nie omijają również układu krążenia i dotyczą przede wszystkim wzrostu ciśnienia tętniczego oraz utraty elastyczności tętnic. Zaś niedobory witamin i mikroelementów zwiększają ryzyko wielu chorób, m.in. ; chorób układu krążenia, nowotworów, zaćmy, chorób degeneracyjnych mózgu. Najczęściej występuje u osób starszych niedobory witamin D ( maleje zdolność wytwarzania tej witaminy w skórze po nasłonecznieniu ), kwasu foliowego oraz witamin z grupy B, B1, B2, B6, B12. Zapotrzebowanie osób starszych na białko nie różni się od zapotrzebowania osób w średnim wieku. Z uwagi na problemy wchłanianiem, zaleca się aby osoby starsze spożywały większą ilość pełnowartościowego białka. Kobiety : około 40- 70 g , mężczyźni 45- 80 g białka. Musimy pamiętać, że o tym ile mamy spożywać B, T, W, zawsze decyduje lekarz na podstawie wagi, wyglądu, wynikach badań oraz przebytych i współistniejących chorób. Panu Stanisławowi życzymy wiele zdrowia i samych radosnych dni.
Lek. internista Ewa Łukaszek- Gwóźdź
Arkadia II 503- 144-481
tel. 32 353 20 27
kom. 503 – 144 – 481