Obecnie, głównie dzięki zdobyczom cywilizacji, człowiek znacznie ograniczył swoją aktywność fizyczną.
Najwięcej czasu spędzamy w pozycji siedzącej ( samochód, telewizja, praca za biurkiem itp. )
Brak aktywności ruchowej, powoduje zmniejszenie ruchomości kręgosłupa, osłabienie siły mięśni grzbietu, brzucha i pośladków ważnych w utrzymaniu pionowej postawy.

Ból kręgosłupa jest jedną z częstych przyczyn porad udzielanych w naszej przychodni. Częstość przewlekłych zespołów bólowych zwiększa się z wiekiem i sięga około 50% chorych wśród osób powyżej 65 roku życia. W codziennej praktyce posługujemy się podziałem na przewlekły zespół bólowy będący objawem przewlekłej choroby zapalnej stawów kręgosłupa lub powstających przyczyn nie zapalnych. Nie jest to jednak podział jednoznaczny, ponieważ n.p. w chorobie zwyrodnieniowej obok procesów degeneracyjnych zachodzą także reakcje naprawcze, którym towarzyszy odczyn zapalny. Zrozumienie tego zjawiska jest ważne dla prowadzenia prawidłowego leczenia. Do czynników sprzyjających w występowaniu mechanicznym bólów kręgosłupa należą przeciążenia kręgosłupa, takie jak otyłość, wysoki wzrost (u kobiet 170 cm, u mężczyzn 180 cm), ciążą, niewydolność mięśni brzucha i pasa biodrowego, siedzący tryb życia, długotrwałe prowadzenie samochodu, ciężka praca fizyczna, narażenia na wibracje. Najczęstsza lokalizacja odpowiada najbardziej ruchomym i obciążonym odcinkom kręgosłupa w części szyjnej C5 – C7 oraz lędźwiowej L3 – L5 (bóle krzyża). Ból krzyża zdefiniowany jest jako ból zlokalizowany pomiędzy 12 żebrem a dolnymi fałdkami pośladkowymi. Może mu towarzyszyć ból kończyn dolnych. Tylko w około 10% przypadków można określić konkretną przyczynę fizyczną, np. kompresja korzenia nerwu, najczęściej jednak jest to ból niespecyficzny. Typowy jest charakter dolegliwości, narastają one wraz z ruchem i aktywnością a ustępują po odpoczynku. Bóle samoistnie zmniejszają się w ciągu 4-6 tygodni u około 80-90% chorych i ustępują po 12 tygodniach, aczkolwiek u około1/3 pacjentów dolegliwości bólowe o umiarkowanej intensywności utrzymują się przez rok od wystąpienia pierwszego incydentu bólowego, co u jednego napięciu chorych jest powodem ograniczenia aktywności fizycznej.

Klasyfikacja przyczyn przewlekłego bólu kręgosłupa:

mechaniczne (przeciążeniowe około 90% pacjentów) – np. wzmożone napięcie mięśni, torebek stawowych i wiązadeł,
neurogenne (około 5%) – np. ucisk korzenia nerwowego przez przepuklinę krążka międzykręgowego,
choroba zwyrodnieniowa stanów międzykręgowych, zapalne (około 1%) – spondyloartropatie
seronegatywne:

a – zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK)
b – reaktywne zapalenie stawów
c – łuszczycowe zapalenie stawów
d – zapalenie stawów w przebiegu chorób zapalnych jelit
e – zajęcie szyjnego odcinka kręgosłupa w przebiegu
reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS),
samoistne złamanie trzonów kręgosłupa w przebiegu
osteoporozy
stany pourazowe
choroba nowotworowa – guz pierwotny lub przerzuty do kręgosłupa.

Leczenie ma na celu nie tylko opanowanie dolegliwości bólowych i naprawę uszkodzonych tkanek, lecz także umożliwienie choremu powrotu do pełni aktywności życiowej i społecznej a w przyszłości zapobieganiu niepełnosprawności. Jest to możliwe dzięki kompleksowemu leczeniu. Obejmuje ona jeśli chory tego wymaga farmakologię oraz niezastąpioną fizykoterapię oraz terapię manualną.

Choroba zwyrodnieniowa stawów międzykręgowych i przyczyny neurogenne przewlekłego bólu kręgosłupa:

Zmiany zwyrodnieniowo – wytwórcze kręgów są powszechnie spotykanymi zmianami, jednak ich udział w powstawaniu przewlekłego bólu kręgosłupa jest znacząco mniejszy niż wynikało by to z częstości stwierdzonych zmian w obrazach badań radiologicznych. Ucisk korzenia nerwowego przez przepuklinę krążka międzykręgowego jest najczęściej powikłaniem niestabilności kręgosłupa w przebiegu choroby zwyrodnieniowej stawów kręgosłupa (rzadziej powstaje w wyniku urazu. Krążek międzykręgowy wraz ze stawami międzywyrostkowymi stanowi podstawową jednostkę ruchową kręgosłupa i odgrywa główną rolę w biomechanice kręgosłupa. Krążek międzykręgowy składa się z trzech głównych komponentów: kolagenu, proteoglikanów i wody. W procesie zwyrodnieniowym zawartość wody obniża się co powoduje spłaszczenie i utratę sprężystości krążka. Zachodzące procesy mają w różnych stadiach choroby zwyrodnieniowej zarówno cechy destrukcji jak i cechy naprawcze. Do cech naprawczych można zaliczyć tworzenie się osteofelitu oraz przebudowę części trzonów kręgowych przylegających do uszkodzonego krążka międzykręgowego. Powoduje to zwiększenie powierzchni podparcia kręgu a tym samym większą stabilność kolumny kręgosłupa. Procesy naprawcze sporadycznie mogą powodować stenozę kanału kręgowego i kanałów korzeniowych, przyczyniając się do rozwoju neurogennego chromania przystankowego i zespołów bólowo – korzeniowych, nawet mielopatii. A zatem ten sam strukturalny proces naprawczy może przyczynić się do ustąpienia bólów przeciążeniowych związanych ze zwyrodnieniemi  zaburzeniami stabilności kręgosłupa u jednych chorych, lub doprowadzić do powstania bólów związanych z rozwojem stenozy kanałowej u innych. Odrębnym rodzajem nerwobólu korzeniowego jest ból neuropatyczny, określony jako piekący, palący, rozdzierający. Niezależnie od rodzaju bólu i jego uwarunkowań patogenetycznych w chorobie zwyrodnieniowej kręgosłupa lepsze wyniki leczenia uzyskuje się we w czesnym okresie trwania bólu (do 3 miesięcy). W późniejszym okresie rokowanie stopniowo pogarsza się z uwagi na zawiązywanie się i utrwalenie samonapędzających się mechanizmów podtrzymywania przewlekania się bólu,  wzmożonego napięcia mięśni, zaburzeń emocjonalnych. Wczesne zwalczanie tych mechanizmów za po pomocą leków wraz z fizykoterapią oraz dietą poprawiają rokowania.

Reasumując

Żywienie optymalne jest leczeniem przyczynowym w tej chorobie.
Człowiek powinien jeść to z czego się składa a więc : chrząstki, skórki, ścięgna itp. Takie produkty jak : pasztety, golonka, galarety zawierają najwięcej składników służących do odbudowy tkanki łącznej a tym samym poprawiają jakość naszego kręgosłupa.
Ćwiczenia fizyczne oraz fizykoterapia poprawiają samopoczucie, uwalniają produkowane przez organizm związki chemiczne o działaniu przeciwbólowym. Poprawiają koordynację i kontrolę ruchów, poprawiają siłę mięśni, wzmacniają kości i wiązadła.
Zastosowanie prądów selektywnych PS, które rozszerzają naczynia tętnicze i poprawiają zaopatrzenie tkanek w części zamienne, energię i tlen, znacznie przyśpiesza poprawę stanu zdrowia. Cdn.

www.optymalni-katowice.pl

Piśmiennictwo:
Medycyna po Dyplomie
Dr. Kwaśniewski