Wszyscy wiemy, że mózg to nasz najważniejszy organ. Trzeba objąć go szczególna troską, gdyż to od niego wszystko zależy. Stanowi nasze centrum istnienia. To tutaj zlokalizowane są wszystkie ośrodki sterujące funkcjonowaniem całego naszego organizmu. Wzrost i rozwój układu nerwowego jest oczywiście stopniowy , wykazuje ogromną dynamikę i wrażliwość na różnorodne czynniki. Jest swoistą matrycą na której zapisywane są reakcje organizmu na wszelkie bodźce , zachowanie i zdrowie człowieka. Mózg człowieka zawiera ok.87% wody , a ok. 60% jego suchej masy to substancje tłuszczowe , reszta to białko witaminy i minerały. Stanowi ok.2% masy ciała a zużywa aż 20% składników energetycznych i 20% tlenu dostarczanego organizmowi. Brak koniecznych ilości wody , białka , tłuszczy , witamin i soli mineralnych powoduje niedobór odpowiednio zbilansowanej ilości neurotransmiterów , co w efekcie prowadzi do dysfunkcji przejawiających się np. obniżeniem nastroju, brakiem koncentracji, ogólnym złym samopoczuciem , zaburzeniami w przekazywaniu informacji . dostarczając organizmowi , w tym także do mózgu odpowiednich substancji odżywczych przyczyniamy się do wytwarzania neuroprzekaźników w mózgu. Właściwie dobrane pokarmy mogą w sposób optymalny zwiększyć energię, poprawić kreatywność umysłową i samopoczucie. Całkowita energia niezbędna do funkcjonowania struktur mózgu pochodząca z pożywienia , reguluje też procesem wzrostu i przemian komórek mózgowych. Dlatego neurony potrzebują dobrego tłuszczu, kompleksu minerałów i witamin oraz odpowiedniej ilości wody. Neurony są komórkami bardzo wrażliwymi na wszelkie substancje toksyczne. Toksyny wprowadzone wraz z pożywieniem lub powstające z przemian produktów mogą być przyczyna uszkodzenia komórek nerwowych i powodować zachowania i wiele innych schorzeń . dlatego należy nieustannie a obecnie jeszcze bardziej niż w latach poprzednich starać się żywić się produktami n i e p r z e t w o r z o n y m i.
Z uwagi na strukturę chemiczna mózgu, której podstawowym składnikiem organicznym jest tłuszcz oraz fakt ,ze mózg nie jest w stanie magazynować energii w postaci tłuszczu zapasowego, wymaga on nieustannego dostarczania energii z pokarmu. Odżywianie mózgu jest ściśle związane ze stanem ludzkiej pamięci. Dlatego jakość i ilość spożywanych pokarmów nie jest obojętna dla całego organizmu a zwłaszcza dla mózgu. Spożywany pokarm może poprawiać sprawność mózgu lub ja pogarszać , a czasami wręcz niszczyć. Właściwie odżywiony mózg charakteryzuje się dużymi zdolnościami i kreatywnością. Zwiększenie jego funkcjonowania można osiągając przez dostarczanie odpowiednich ilości czystych substancji odżywczych i wody. Mózg miedzy innymi z powodu dużej zawartości tłuszczu jest szczególnie narażony na uszkodzenia i wymaga bardzo dużej ilości antyoksydantów do ochrony.
Zmiany w mózgu polegające na zaniku komórek neuronowych w wyniku starzenia się uznaje się za proces nieunikniony , nieodwracalny i trwały. Ale jak pokazują obserwacje wcale zjawisko zapominania w podeszłym wieku , nie musi być następstwem czasu. Obecnie coraz więcej młodych ludzi ma kłopoty z zapamiętywaniem, koncentracją uwagi, obniżona pamięcią krótkotrwałą, logicznym myśleniem itd. Wynika to z braku pewnych składników pokarmowych lub ich gorszego przyswajania niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania mózgu. Jednym z takich związków jest acetylocholina- neuroprzekaźnik przenoszący impulsy i informacje w mózgu. Trzeba dostarczać aminokwasu choliny w pożywieniu. Jednym z ważniejszych składników gwarantujących prawidłowe działanie układu neurotransmisji są tłuszcze. Dotychczas traktowano tłuszcze pokarmowe za niezdrowe i niepożądane w diecie. Obecnie – za niezbędne do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Dostarcza również energii dla mózgu , transportu witamin z grupy B , tworzenia ATP – związku wysokoenergetycznego, i gromadzenia wody.
Cholesterol – tłuszcz nasycony, jest ważnym składnikiem mózgu, tworzy błony komórkowe, wchodzi w skład osłonek mielinowych, zapewniając ich prawidłowe funkcjonowanie. Ponadto jest prekursorem tworzenia witaminy D oraz hormonów sterydowych kory nadnerczy i gonad. W sposób ciągły jest produkowany w wątrobie (endogenny) lub dostarczany w pożywieniu (egzogenny). Między tymi formami cholesterolu istnieje sprzężenie zwrotne tzn. jeżeli w pożywieniu dostarczamy za mało cholesterolu to aktywuje się jego produkcja w wątrobie i na odwrót. Najbardziej pożądanymi tłuszczami nienasyconymi są tłuszcze omega-3 i omega-6. Występują w znacznych ilościach w mięsie ryb, maśle, tłustej śmietanie, nasionach, orzechach, migdałach, słoneczniku, kokosie, pestkach dyni, zielonych warzywach -kapuście, szpinaku, oliwkach.Kwasy omega -3 poprawiają sprawność mózgu w każdym wieku. Wykazano, że kwasy te stymulują rozwój mózgu w wieku niemowlęcym, młodzieńczym i dorosłym. Szczególnie pobudzając ośrodki poznawcze, zwiększają sprawność pamięci i zdolności rozpoznawcze. Stad dla poprawy pamięci zalecane jest spożywanie tłustych ryb morskich i śledzi. Produkty te są również bogate w jod, który ma utrzymywać właściwy poziom metabolizmu i cynk – niezbędny do produkcji serotoniny(hormonu podnoszącego nastrój) i GABA podstawowego neuroprzekaźnika. Jest tylko jeden, ale za to zasadniczy problem. Kwasy omega-3 są kwasami bardzo nietrwałymi. To znaczy, że ulegają szybkiemu utlenieniu w warunkach ciepła i światła. Oleje uzyskiwane z warzyw, zbóż, ziaren i pestek, soi, kukurydzy w procesie produkcji SA poddawane wysokim temperaturom lub ciśnieniu, mogą też być podgrzewane ponownie w celu klarowania, rozjaśnienia lub usunięcia nieprzyjemnego zapachu. Ponadto stoją zwykle w sklepach w jasnych butelkach plastikowych, wystawione na działanie sztucznego światła. To są wszystko czynniki, które zamieniają potencjalne źródło omega-3 kwasów w truciznę – wolne rodniki. Można je spożywać w formie nieprzetworzonej. Ryby, śledzie na surowo, pestki nasiona również w formie prostej. Od lat 60-tych XX wieku zaczęto zalecać oleje pochodzenia roślinnego, które maja w sobie większy procent omega-6 kwasów. Ich spożycie tak wzrosło, ze zaczęliśmy zjadacz 20-krotnie więcej omega-6 kwasów w stosunku do omega-3 kwasów. Omega-6 kwasy biorą udział w tworzeniu czynników prozapalnych. Odzwierciedliło się to we wzroście zachorowań na choroby układu krążenia i naczyń, wątroby i neurodegeneracyjnych. Przewlekły stan zapalny wiąże się tez z reumatoidalnym zapaleniem stawów, łuszczycą, choroba zapalna jelit, nadciśnieniem, alergiami i nowotworami.
Problemem asa tłuszcze w formie trans, które zaburzają cyrkulację systemu przepływu tlenu do mózgu i usuwania metabolitów z mózgu. Kwasy trans gromadzą się w synapsach, utrudniając przewodnictwo neuronalne. Efekty już asa bardzo widoczne , szczególnie u dzieci, którym świadomie lub nie – podajemy tłuszcze w formie trans – w produktach wysoko przetworzonych: frytkach, krakersy ,gotowych produktach zawierających pieczone mięso czy ryby w panierce. Dzieci są niespokojne, krzykliwe, roszczeniowe , mające kłopoty z nauka w szkole, nie umiejące rozwijać uczuć wyższych , życia w społeczeństwie.
Fosfolipidy są to wysoko aktywne związki występujące w mózgu .Dwa zasadnicze, najlepiej poznane to fosfatydylo-seryna i alfaglicerolofosfatydo-cholina odpowiedzialne są za biegłość ,bystrość poznawczą, zdolność koncentracji uwagi i pamięć w starszym wieku. Zwiększona aktywność intelektualna obejmuje okolice przedniego płata mózgu , który kieruje myśleniem, podejmowaniem decyzji, koncentracją uwagi. Przy niedoborze choliny w diecie mózg zmuszony jest do pobierania jej i innych swoich regionów powodując samozabezpieczanie innych funkcji życiowych np. krążenia czy oddychania. Najwięcej fosfolipidów znajduje się w orzechach, migdałach , wątróbce, nerkach i móżdżku .
Mózg nie magazynuje energii w żadnej formie ani tłuszczu , ani glikogenu.
BIAŁKA tworzą w mózgu głównie receptory. Ich obecność ułatwia komunikację miedzy komórkami. Białka o najwyższej wartości biologicznej – zawarte głównie w żółtkach jaj, mleku i podrobach dostarczają organizmowi cennych aminokwasów. Szczególnie cennych dla mózgu tryptofanu i tyrozyny oraz cennej lecytyny i choliny. Tryptofan jest produktem do tworzenia serotoniny , neurotransmitera odpowiedzialnego za pozytywne emocje: radość spokój, dobre samopoczucie. Tyrozyna zawarta w awokado, mięsie, migdałach bierze udział w powstawaniu dopaminy i noradrenaliny – neuroprzekaźników związanych z entuzjazmem , motywacją, czujnością i koncentracją.
Witaminy C, E i betakaroten jako silne antyoksydanty okazują się niezbędne dla obniżenia ryzyka wystąpienia chorób degeneracyjnych mózgu. Witaminy z grupy B ,flawonoidy , kwas foliowy , cynk, selen maja działanie uzupełniające w blokowaniu wolnych rodników oraz redukowaniu homocysteiny, która jest toksyczna dla mózgu. Poprawiają krążenie mózgowe oraz zwiększa produkcje czerwonych krwinek , co prowadzi do lepszego zaopatrzenia mózgu w tlen.
Nieodpowiednie odżywianie, stosowanie wysoko przetworzonych produktów prowadzi do deficytu składników pokarmowych , niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania mózgu. Trzeba dodać, ze niezastąpione jest picie odpowiedniej ilości wody ok. 30ml/ kg wagi ciała, a także prowadzenie aktywnego trybu życia pod względem fizycznym i umysłowym. To powoduje wytwarzanie większej ilości połączeń synaptycznych i rozwoju uczuć wyższych.
Dbajcie o układ nerwowy naszych dzieci. Ich rozwój jest bardzo zagrożony. Dzisiejsze zalecenia dietetyczne obowiązujące w przedszkolach i szkołach są katastrofalne dla ich przyszłości.
tel. 32 353 20 27
kom. 503 – 144 – 481