Już   lipiec . Środek lata. Czas wakacji , urlopów ,   wypoczynku na świeżym powietrzu. Czas nabierania sił,   czas zbliżenia się do natury. Od kilku lat lansowany jest przez media -i nie tylko- modny ,  aktywny tryb spędzania wolnego   czasu na łonie przyrody.   To pozwala nam się odprężyć , zrelaksować,   poznać lepiej to ,co nas otacza.   Niezaprzeczalnie świat roślin i zwierząt   jest   ciągle zadziwiający , piękny i pociągający.

Jest też   niebezpieczny. O wielu gatunkach roślin wiemy od zawsze ,że są trujące i niebezpieczne . Chce przybliżyć   dziś   gatunki , które nie są   tak często wymieniane i przypominane wśród tych trujących.

Piestrzenica kasztanowata /GYROMITRA ESCULENTA/

Piestrzenica kasztanowata jest grzybem. Ma krótki trzonek i kalafiorowaty , brązowy, fantazyjnie powyginany kapelusz. Mylony jest ze smardzem. Grzyb ten zawiera gyromitrynę. Substancja ta drażni przewód pokarmowy, działa silnie hepatotoksycznie, powoduje hemolizę czyli rozpad czerwonych krwinek. Zaburza syntezę kwasu gama- aminomasłowego , który jest bardzo ważnym neuroprzekaźnikiem w układzie nerwowym. Pełni rolę substancji o działaniu hamującym. Gyromitryna działa też bezpośrednio toksycznie na układ nerwowy. Gotowanie nieco zmniejsza , a suszenie znacznie zmniejsza właściwości trujące tego grzyba. Zawartość gyromitryny w przeliczeniu na sucha masę wynosi 45mg/kg. Dawka toksyczna gyromitryny wynosi 10-50mg/kg. mc.

Objawy zatrucia mogą być różne w zależności od ilości zjedzonego grzyba. Od niewielkich nudności , wymiotów aż do silnych bóli i wzdęć brzucha, biegunki powodującej odwodnienie , zaburzenia elektrolitowe. To z kolei powoduje bóle i zawroty głowy, zaburzenia koordynacji ruchowej, drgawki aż do śpiączki, zażółcenia skóry , powiększenie wątroby podwyższony poziom bilirubiny we krwi, hemoliza .
Leczenie: Płukanie żołądka może być skuteczne tylko w ciągu 1 godziny od zjedzenia grzyba. Potem może mieć znaczenie tylko diagnostyczne (dla rozpoznania grzyba). Podanie węgla aktywowanego jest bezcelowe. Odtrutką jest witamina B 6 podawana w dużych dawkach dożylnie . Nie ma skutecznej metody eliminacji trucizny. Zawsze w przypadku podejrzenia zjedzenia tego grzyba , jak najszybciej trzeba osobę zatrutą przetransportować do szpitala.

CIS POSPOLITY / TAXUS BACCATA/

Jest to bardzo popularny krzew iglasty. Wytwarza nibyjagody z czerwoną osnówką. Wszystkie części   z wyjątkiem osnówki zawierają   bardzo toksyczne pseudoalkaloidy   tzw. taksyny.

Taksyny A i B   są najbardziej trujące. Z kory niektórych odmian cisa   uzyskuje się taksany. Leki onkologiczne. Taksyny działają   silnie   uszkadzająco na mięsień sercowy oraz jego   układ przewodzący.

Taksyny szybko wchłaniają się z przewodu pokarmowego. Zjedzenie kilkudziesięciu igieł lub wypicie naparu z garści igieł może być niebezpieczne dla życia. Zjedzenie nawet kilkunastu jagód cisu, jeśli nasiona nie zostały rozgryzione, może wywołać tylko niewielkie dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Rozgryzienie   jagód powoduje silne zatrucie.   Główne objawy   to nudności , wymioty, suchość w ustach, bóle   brzucha , bóle i zawroty głowy, niedowidzenie, zaburzenia rytmu serca ( odczuwalne kołatania lub zamieranie serca) spadek ciśnienia tętniczego   aż do wstrząsu , zaburzenia świadomości .

Jeśli od spożycia trucizny nie upłynęła godzina to zaleca się płukanie żołądka .

Nie ma odtrutki ani skutecznej metody eliminacji trucizny.   W przypadku zatrucia należy jak najszybciej udać się po pomoc do szpitala.

ŻMIJA ZYGZAKOWATA / VIPERA BERUS/

Jest to jedyny wąż jadowity   występujący w naszym kraju. Występuje na terenie całego kraju , jednak najczęściej można go spotkać na terenach   podgórskich. Ubarwienie bardzo urozmaicone od brunatnego i czerwonobrunatnego do szarego i zielonkawego z charakterystycznym zygzakowatym deseniem wzdłuż ciała i znakiem podobnym do litery H lub X na głowie. Wiosną   żmije lubią wygrzewać się na słońcu. Wtedy też   gromadzą największą porcję jadu w swoich gruczołach.

Jad żmii zawiera fosfatydylazę i hialuronidazę, które są odpowiedzialne za objawy   i przebieg zatrucia. Fosfatydylaza uwalnia histaminę   , która powoduje uszkodzenie naczyń włosowatych, obrzęk tkanki podskórnej i spadek ciśnienia tętniczego. Jad działa tez hemolitycznie (rozpad krwinek czerwonych), może spowodować uszkodzenie nerek i skazę   krwiotoczną.

   Ukąszenie żmii pozostawia ślad w postaci dwóch nakłuć   oddalonych od siebie o ok.5-10mm. Miejsce ukąszenia szybko puchnie i jest bardzo bolesne. W cięższych zatruciach mogą wystąpić bóle brzucha , wymioty, biegunka , gorączka osutka skórna i wybroczyny. Mogą też wystąpić krwawienia z dziąseł, krwiomocz, tachykardia i zaburzenia świadomości . Należy obmyć   miejsce ukąszenia a ranę przykryć najlepiej jałową gazą. Działania takie jak wysysanie, nacinanie i wszelkie inne manipulacje w okolicy rany są szkodliwe. Kończynę należy unieruchomić, założyć opaskę uciskową powyżej miejsca ukąszenia i jak najszybciej   wezwać   pogotowie.

Korzystajmy z lata w pełni . Spędzajmy jak najwięcej czasu na świeżym powietrzu, w parku, w lesie na spacerach czy przejażdżkach rowerowych. Jednocześnie uważajmy na wszelkie zagrożenia , które   tam czyhają. Uważajmy zwłaszcza na dzieci oraz osoby starsze, u których objawy zatrucia   manifestują się znacznie ciężej.