Cholesterol to jedna z frakcji tłuszczu obecna w krwi i tkankach naszego organizmu, zwykle kojarzona z miażdżycą naczyń krwionośnych i oskarżana o przyczynę zawałów i udarów mózgu. W rzeczywistości cholesterol jest bardzo ważnym składnikiem wszystkich tkanek . Przede wszystkim jest amfipatycznym lipidem, i jako taki jest składnikiem budującym błonę komórkową każdej komórki.
Druga bardzo ważna jego funkcja to ta, że jest substratem to wytworzenia wszystkich innych sterydów w naszym organizmie, takich jak : hormony kory nadnercza czyli kortykosterydy, hormony płciowe, kwasy żółciowe oraz witamina D.
Cholesterol stanowi też zewnętrzną warstwę lipoprotein osocza. Lipoproteiny transportują wolny cholesterol w krążącej krwi, gdzie wymienia się on , na zasadzie równowagi z cholesterolem innych lipoprotein i błon.
Prawidłowa budowa błony komórkowej każdej komórki naszego organizmu jest gwarancją, że dana komórka będzie odpowiednio chroniona przed wszystkimi czynnikami uszkadzającymi, będzie prawidłowo wykonywać swoją funkcję oraz prawidłowo się namnażać . Cholesterol chroni więc każdą komórkę przed zwyrodnieniami , w tym przed zwyrodnieniami nowotworowymi. Jest więc bardzo ważnym czynnikiem zabezpieczającym przed największą plagą chorób w XXIw. Do komórek cholesterol jest dostarczany pod postacią kompleksu LDL-C, czyli kompleksu uznawanego powszechnie za tzw. „zły” cholesterol. Komórek mamy biliardy , więc potrzebujemy dość sporo frakcji cholesterolu, która go tam przetransportuje.
Cholesterol jest substratem do produkcji najważniejszego hormonu– kortyzolu– hormonu stresu , który spełnia wiele funkcji regulacyjnych . W sytuacjach obciążenia organizmu czy to umysłowego czy fizycznego poziom tego hormonu wzrasta nawet kilkakrotnie. Ma to miejsce przy wysiłku fizycznym, szczególnie tym wyczynowym, ale także przy zabiegach operacyjnych , oparzeniach i ciężkich stresach . Kortyzol ma za zadanie mobilizację wszystkich reakcji chemicznych doprowadzających do wytworzenia niezbędnej ilości związków wysokoenergetycznych celem maksymalnego uaktywnienia sympatycznego układu nerwowego.
Kortyzol reguluje także poziomy dwóch ważnych pierwiastków potasu i sodu, z które odgrywają kluczową rolę w skurczu mięśni oraz naczyń krwionośnych, a co za tym idzie wyrównują ciśnienie tętnicze krwi, kontrolują tętno oraz wydolność serca. Jest też substancją , która najlepiej zabezpiecza nas przed reakcją alergiczną.
Cholesterol jest również podstawowym składnikiem strukturalnym hormonów płciowych. Najistotniejsze ich funkcje dotyczą:
Przeważająca część cholesterolu powstającego w wątrobie wykorzystywana jest do produkcji kwasów żółciowych. Wraz z żółcią trafiają do jelita, gdzie regulują trawienie tłuszczów, umożliwiają wchłanianie tłuszczów przez jelita i odpowiadają za regularne oddawanie stolca. Dzieje się to dzięki przekształcaniu znacznej ilości żółci w substancję koprosterol, która wspomaga jego formowanie. Za mała ilość cholesterolu ogranicza wydzielanie kwasów żółciowych , a następnie obniża produkcję koprosterolu. To skutkuje osłabieniem perystaltyki jelit prowadząc do nawet do zaparć.
Pochodna cholesterolu jest też prowitaminą witaminy D, której najważniejszym zadaniem jest wzrost kości i stawów. Pod wpływem naświetlania promieniami słonecznymi z cholesterolu zgromadzonego pod skórą następuje przekształcenie prowitaminy D w aktywną wit. D. Ma ona decydujące znaczenie dla struktury układu szkieletowego. Niedobór witaminy D powoduje odwapnienie kości, osteoporozę i krzywicę.
Wynika z tego ,że organizm potrzebuje dość sporej ilości cholesterolu dla prawidłowego funkcjonowania . Ponad połowa potrzebnej ilości jest syntetyzowana w naszym organizmie, z tego ok. 10% produkuje wątroba, 10% wchłania się w jelicie, a pozostałą ilość produkują wszystkie inne tkanki. Prawidłowy poziom całkowitego cholesterolu obecnie wyznaczono na 190-200mg%. Jeszcze kilkanaście lat temu wynosił on 250mg%. Większość lekarzy stara się więc obniżać jego poziom u pacjentów różnymi środkami farmakologicznymi, co doprowadza do poważnych zaburzeń . Najczęściej stosowane w tym celu są statyny. Mechanizm ich działania polega na tym, że blokują pierwszy etap powstawania cholesterolu w wątrobie, reakcję przekształcenia HMG-CoA z udziałem reduktazy w mewalonian. Skutkiem takiego działania jest gromadzenie się nadmiaru związku HMG-CoA w wątrobie i innych tkankach oraz niedobór cholesterolu w tkankach , a więc zaburzenie wszystkich reakcji do których potrzebny jest cholesterol.
Doskonale opisują to ulotki dołączane do tzw. leków hipolipemizujących, które ostrzegają przed działaniami ubocznymi. Można wyczytać w nich co stopniowo pojawia się u pacjentów stosujących przez dłuższy okres te leki. Oto niektóre z nich:
Niestety opisane objawy nie należą do rzadkości. Często pacjenci nie wiążą swoich dolegliwości z zażywaniem leków obniżających poziom cholesterolu i szukają pomocy .
To kończy się znowu zalecaniem następnych leków i zaczyna nakręcać się koło kolejnych innych dolegliwości.
tel. 32 353 20 27
kom. 503 – 144 – 481